เราบอกว่านี่เป็นสูตรสำเร็จ ถ้าใครพูดอย่างนี้นะ เราบอกเลยว่าทำไมหลวงปู่มั่นท่านจะไม่รู้ยิ่งกว่านี้ ประวัติหลวงปู่มั่น เห็นไหม เวลาคู่ครองมา สร้างสมบุญญาธิการมาเป็นพระโพธิสัตว์มาด้วยกัน จะปรารถนาเป็นองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จะเป็นคู่ครองตลอดไป เวลาหลวงปู่มั่นลาโพธิสัตว์มาแล้วมาประพฤติปฏิบัติจนถึงที่สุด คู่ครองมาต่อว่าต่อขาน

“เราสร้างบุญกุศลกันมาขนาดนี้ไม่คิดถึงกันเหรอ มาตัดช่องน้อยแต่พอตัวไป เวลาเกิดตายๆ ก็ทุกข์มาด้วยกัน”

“ก็เห็นใจว่ามาด้วยกัน แต่ขณะที่ไปข้างหน้า ถ้าจะไปตรัสรู้เป็นองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามันก็ยังทุกข์ยากตลอดไป ในปัจจุบันนี้ถ้าเวลาตัดโพธิสัตว์แล้ว มาพิจารณาแล้วสิ้นกิเลสไปอย่างนี้ อันนี้มันก็มีคุณค่าเท่ากัน คือพระอรหันต์เหมือนกัน เอาอันนี้เพื่อประโยชน์ ให้อนุโมทนา ให้สาธุการ..”

พออนุโมทนาสาธุการยอมรับถึงมาเกิดเป็นเทวดา ทีแรกเป็นจิตไม่มาเกิดเลย เป็นจิตแล้วไม่ยอมรับเพราะว่าอะไร เพราะว่าคิดถึงอาลัยอาวรณ์ เวลาหลวงปู่มั่นปฏิบัติจะมาคอยดูแลตลอดเวลา

ความผูกพันอย่างนี้เป็นเรื่องของส่วนบุคคล แล้วหลวงปู่มั่นเคยออกมาข้างนอกไหม? ไม่เคยออกเลย ออกแต่วงใน ออกแต่ลูกศิษย์ใกล้ชิด แล้วหลวงตาเอามาเขียนในประวัติ เห็นไหม นี่ความผูกพันอย่างนี้มันเป็นวัฏฏะนะ ดูสิ เวลาคู่สร้างคู่สมนี่มีความสุขมาก คู่เวรคู่กรรม คู่ทุกข์คู่ยากมันก็จะมีตลอดไป

มันไม่ใช่มีแง่บวกตลอดไปนะ เรื่องของวัฏฏะนี่เป็นเรื่องที่น่าสลดสังเวชมาก การเกิดและการตายเป็นเรื่องที่น่าสลดสังเวชมาก เราจะละมัน เห็นไหม สิ่งนี้เป็นเรื่องภายนอก แต่เรื่องภายในคือเรื่องของใจของเรา เราเองก็เกิดตายๆ ในหัวใจของเรา แล้วกิเลสมันอยู่กับเราตลอดไป แต่ธรรมะมันเกิดตาย.. สิ่งที่เกิดตาย แล้วในปัจจุบันนี้เรายังแก้ไขไม่ได้เลย

แต่เก่งนะ เก่งรู้เรื่องอดีตชาตินะ เก่งรู้เรื่องภพเรื่องชาติ เก่งเรื่องข้างนอกนะ แต่เรื่องของใจทำไมมันไม่เก่ง เรื่องที่เกิดดับในตัวเองทำไมมันไม่เก่ง ถ้าเรื่องเกิดดับในตัวเองเก่งตรงนี้มันก็ต้องละตรงนี้ได้ ดูสิ ดูครูบาอาจารย์ “ตบปากนะ! ตบปากนะ!” ห้ามพูดเพราะอะไร เพราะท่านรู้ของจริงท่านยังไม่พูดเลย เพราะพูดออกมาแล้วมันเป็นโทษกับคนอื่น มันเหมือนผู้ใหญ่เข้าใจมาหมดเลย เราไปบนถนนหนทางเราจะรู้กฎจราจร เราจะเอาตัวเองเรารอดได้ เว้นไว้แต่เผลอโดนอุบัติเหตุ แต่เด็กมันไม่รู้ของมันหรอก มันไปประสาของมัน เห็นไหม

นี่ก็เหมือนกัน ถ้าคนมีกิเลสอยู่ไปพูดเรื่องอย่างนี้มันก็เสียหายหมด มันออกนอกลู่นอกทางหมด ฉะนั้นครูบาอาจารย์ถึงไม่ให้เป็นอย่างนั้น.. ถ้าเป็นจริงท่านก็บอกว่าให้สลดสังเวช ถ้าเป็นจริง สภาวะเป็นจริงอย่างนั้น เห็นไหม เราเห็นแล้วเราสะเทือนใจเราไหม ถ้าเราสะเทือนใจขึ้นมาก็เป็นธรรมย้อนกลับมาที่เรา ย้อนกลับมาที่เรา.. ถ้าย้อนกลับมาที่เรา แก้ไขที่เรา จบแล้วสิ่งนั้นมันเป็นเรื่องของวัฏฏะ

ถ้าเรื่องของวัฏฏะ สิ่งนั้นมันไม่มีเหรอ.. มี! แต่มีนี่มีเพื่อให้มันย้อนกลับมาถึงตัวเราไง มันเป็นสถานที่รองรับการเวียนตายเวียนเกิดนะ สถานะรองรับนี่เราต้องมีที่อยู่ เรายังมีบ้านมีเรือนเลย แล้ววัฏฏะนี้มันเป็นที่อยู่ของใจ ใจนี่เวียนตายเวียนเกิดในวัฏฏะ มันมีสภาวะแบบนั้นทั้งนั้นล่ะ

บุพเพนิวาสานุสติญาณ อดีตชาตินี่ใครจะไม่รู้ ถ้าพระอรหันต์ไม่รู้เรื่องนี้เป็นไปไม่ได้ พระอรหันต์รู้เรื่องนี้หมด แล้วพระอรหันต์เอามาพูดไหม เว้นไว้แต่อรหันต์ปลอม อรหันต์หลอกชาวบ้านนั่นน่ะ มันจะเอาเรื่องนี้มาขายกิน แต่เวลาพูดย้อนกลับไปเรื่องอริยสัจพูดไม่ถูก เพราะอะไร เพราะอริยสัจไม่รู้จริงพูดไม่ได้ เหมือนกับธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าว่าเกิดดับๆ นามรูปเกิดดับๆ

เกิดดับนี่ไฟฟ้าก็เกิดดับ พระอาทิตย์ขึ้นพระอาทิตย์ตกก็เกิดดับ ทุกอย่างเกิดดับหมด เกิดดับอย่างนั้นมันเป็นเกิดดับธรรมชาติ เกิดดับจากภายนอก แล้วเกิดดับจากภายในมันต้องมีแรงขับใช่ไหม แรงขับคืออะไร คือกิเลสมันพาเกิดดับ แล้วถ้าเราไม่ชำระกิเลสมันเกิดดับ เกิดดับแล้วเราทุกข์ไหมล่ะ แต่สิ่งที่เกิดดับจากภายนอกเราทุกข์ไหมล่ะ มันเกิดดับของเขานะ อย่างน้ำขึ้นน้ำลงมันก็เป็นสภาวะอนิจจังตลอดไป มันก็เป็นสภาวะอย่างนั้น

อย่างนั้นมันก็ให้ผลกับโลกใช่ไหม สิ่งนี้มันเป็นสภาวะที่เราควบคุมไม่ได้ แต่ความเป็นไปของเราล่ะมันเกิดมาจากภายใน.. ถ้าว่าเกิดดับจากภายนอกนี่ธรรมขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ถ้าเกิดดับของเราล่ะมันต้องมีสติสัมปชัญญะเข้ามาย้อนกลับมาที่นี่ ถ้าเกิดดับที่นี่ เห็นไหม

“อย่าดูถูกความนิ่งเฉยของพระอริยเจ้า”

ความนิ่งอยู่ของพระอริยเจ้า เพราะอะไร เพราะมันพูดออกไปแล้วมันกระเทือนใจเขา ถ้ากระเทือนกิเลสแล้วเอา เวลาองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เห็นไหม นี่สิ่งที่ไม่ควรพยากรณ์จะไม่พยากรณ์เลย แต่ถ้าสิ่งที่ควรพยากรณ์ เห็นไหม นี่มีพระหลายองค์มากในสมัยพุทธกาล ไปถามองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเรื่องนี้ ว่าอดีตชาติเป็นอย่างไร นรกสวรรค์มีไหม องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าถามเลยว่า

“เราเคยสัญญากับเธอไหมว่าเราจะบอกเรื่องนี้”

เขาบอก “ถ้าไม่บอกจะสึก”

“สึกก็สึกไป”

ในพระไตรปิฎกมีมากเลยที่พระไปต่อรองกับองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้พูดเรื่องนี้ องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าว่า “ให้สึกไปเลย สึกไปเลย” แต่บางองค์ขณะที่เป็นประโยชน์นะ องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะไปบอกเองเลย มันอยู่ที่บอกแล้วเป็นประโยชน์หรือไม่เป็นประโยชน์ ถ้าไม่เป็นประโยชน์ไม่ควรพูด.. คนไม่ควรพูด มันอยู่ที่ไหนล่ะ มันอยู่ที่สติพร้อมไง

อย่าดูถูกความนิ่งอยู่ของพระอริยเจ้า เพราะอะไร เพราะความนิ่งอันนั้นพูดไปแล้วมันเป็นโทษ เพราะอะไร เพราะมันเนิ่นช้า เห็นไหม ดูสิ เวลาครูบาอาจารย์ท่านเทศนาว่าการท่านถึงไม่พูดถึงผลเลย ผลของอริยสัจนี่ไม่อยากจะพูด เพราะอะไร เพราะมันเอาไปเป็นสัญญา มันเอาไปเป็นก็อบปี้ ถ้ามันก็อบปี้ไปแล้วมันจะไม่ว่าเป็นสภาวะแบบนั้น มันเป็นสัญญาหมดเลย จะพูดแต่เรื่องเหตุไง เหตุต้องสร้างอย่างนี้! สร้างอย่างนี้!

“ธรรมทั้งหลายมาแต่เหตุ” แล้วเราจะเอาธรรมที่ดีของเรา เอาธรรมที่ถูกต้องของเรา มันต้องสร้างเหตุที่ดี แต่ถ้าเราสร้างเหตุที่ผิด มันก็ออกนอกลู่นอกทางไปตลอดเวลา.. ถ้าพูดอย่างนี้ตลอดไปนะ มันเป็นสูตรสำเร็จเลย แล้วไม่ใช่มีน้อยๆ นะ มีมาก!

เรื่องนี้มีมากเลย อดีตชาติตลอดเวลา อดีตชาติมีประโยชน์อะไร เมื่อวานมีประโยชน์อะไร มันจะมีประโยชน์แต่ว่าเมื่อวานดีหรือเลว ถ้าเมื่อวานดีวันนี้จะดี เมื่อวานไม่เป็นหนี้วันนี้จะมีความสุขมาก เพราะอะไร เพราะเราไม่เป็นหนี้ เมื่อวานเป็นหนี้มากเลย วันนี้ต้องหาไปใช้หนี้เขานะ ถ้าเมื่อวานไม่เป็นหนี้นะวันนี้จะดีมาก

นี่เหมือนกัน ถ้าเมื่อวานนี้ดี คือจิตที่ได้สร้างสภาวะที่เป็นบุญกุศลมา มันจะสนใจเรื่องธรรมะ มันจะสนใจเรื่องละเอียดอ่อน แต่ถ้าจิตมันหยาบมา มันสนใจแต่เรื่องเงินทอง แล้วถ้าเงินทอง คนที่คดโกงเงินทองนี้อย่างหนึ่ง ถ้าสนใจเรื่องเงินทองแล้วปล้นสะดมเขาเพราะอะไร เพราะใจมันหยาบไง พอสนใจเงินทองมันจะเอาเงินทองอย่างไรก็ได้ที่มันจะเอา แต่ถ้าเป็นคุณธรรม เงินทองเป็นแค่เครื่องอาศัย

ดูสิ ดูอย่างคนที่เขามีคุณธรรม เขาตั้งโรงทานของเขา เขาสละทรัพย์ของเขา เพื่ออะไร เพราะดูสิเรายื่นออกไปจากมือเรา เราให้เขาไป นี่เขาได้ใช้ได้สอยของเรา เขามีความสุขของเขา ความสุขอย่างนี้มันเป็นนามธรรมที่เข้ามาที่ใจเรา เราเห็นว่าเขามีความสุข เราได้เผื่อแผ่เขา ได้เจือจานเขา แล้วเขาดำรงชีวิตของเขาไปนี่ เห็นไหมไม่ใช่เงินทองนะ เป็นค่าน้ำใจ

ถ้าค่าน้ำใจ เมื่อวานถ้าทำอย่างนี้มานะมันจะสนใจเรื่องธรรมะ แล้วเวลามาประพฤติปฏิบัติมันอยู่ที่บุญนะ ถ้าบุญกุศลเราดีเราจะเจอครูบาอาจารย์ที่ดี แล้วจะไม่พาเราออกนอกลู่นอกทาง ถ้าบุญเราไม่ดีนะ ครูบาอาจารย์นี่พูดถูกต้องหมดเลย แต่มันขัดหูไปหมดเลย แต่ถ้าครูบาอาจารย์ที่ไหนเขาพูดเรื่องประโลมโลก เรื่องกิเลสนะ โอ้โฮ.. มันถูกใจไปหมดเลย

พูดผิดพูดที่ประโลมโลกมันกลับถูกใจนะ พูดที่แทงกิเลส พูดแทงใจดำ ธรรมะแทงใจดำนี่มันไม่เห็นด้วยนะ เพราะอะไร แต่ถ้ามันมีบุญของเราขึ้นมา เห็นไหม เวลาพูดแทงใจดำขึ้นมานี่มันขนลุกขนพองนะ แหม.. มันสะใจๆ นะ หาอย่างนี้ หาคนที่แก้ไขเราอย่างนี้

ถ้าคนมีคุณธรรม คนที่เราสร้างเมื่อวานนี้ดีมา เมื่อวานเราได้สละมา จิตใจมันมีสถานะของมันมา มันจะละสภาวะแบบนี้แล้วมันจะพอใจมาก หาครูหาอาจารย์ที่ชี้ทางตรงให้เรานะ ทางตรงต่อธรรมวินัยขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แต่ถ้าเป็นกิเลสนะมันประโลมโลกไง ต้องเป็นอย่างนั้น ต้องเป็นอย่างนั้น แล้วเราก็จะไปเชื่อเขา แล้วเราก็เป็นเหยื่อของเขา

เป็นเหยื่อของเขาจริงๆ นะ ดูสิ แล้วมันก็จะออกไปเป็นประเพณีวัฒนธรรม อย่างน้อยก็เป็นประเพณี จะภาวนาแล้วก็ต้องทำประเพณีกันก่อน ต้องทำพิธีกรรมกัน ๕ ชั่วโมง ๑๐ ชั่วโมง ภาวนา ๒ ทีเลิกแล้ว เห็นไหม อย่างน้อยก็เป็นประเพณีแล้ว อย่างมากนะออกไปนอกลู่นอกทางเลย อย่างมากยิ่งไปตกเหวตกบ่อไปเลย ทั้งๆ ที่ว่าศาสนามันมีอยู่ แต่สิ่งที่มีอยู่เป็นนามธรรมไง

แล้วศาสนากับไสยศาสตร์.. พุทธศาสนา ไสยศาสตร์ ทางโลกมันออกนอกลู่นอกทางไปหมดเลย เป็นสภาวะแบบนั้น เราถึงว่าถ้าเรามีหลักของใจ เราจะยึดของเราเข้ามา แล้วหลักของใจ ธรรมและวินัยเป็นศาสดาของเรา เรามีครูมีอาจารย์ มีศาสดา เราต้องยึดตรงนี้ แล้วเราจะเข้าถึงธรรม แล้วจะเข้าถึงสัจจะความจริง เข้าถึงใจของเรา ไม่ได้เรื่องอย่างอื่นเลยนะ

เรื่องของโลก เรื่องของจิตวิญญาณ กับเรื่องอสุภะไม่ใช่อันเดียวกัน ไม่ใช่อันเดียวกัน แต่คนไปตกใจ คนไปกลัวกันเอง.. อสุภะพูดถึงโครงกระดูกต่างๆ มันพูดถึงเพราะเราติดข้อง จิตมันติดข้องต้องแก้ไขอย่างนี้ ถ้าแก้อย่างนี้เราจะเป็นอริยบุคคลขึ้นมา อริยทรัพย์ ไม่ใช่ทรัพย์ธรรมดานะ ทรัพย์ธรรมดายังหากันหาทุกข์หายากกว่าจะได้ทรัพย์ขึ้นมา แล้วได้อริยทรัพย์ขึ้นมามันจะทำมาง่ายๆ เป็นไปได้อย่างไร

อริยทรัพย์ ทรัพย์จากภายในมหาศาลมาก สิ่งที่เกิดขึ้นมานี่เกิดจากใจ พลังงานของใจ ปัญญาของใจ ใจทำแล้วใจเป็นคนได้ เอวัง